Ζελατινάσες

 

Οι ζελατινάσες Α και Β έχουν πρόσφατα αναγνωρισθεί ως μεταλλοπρωτεάσες των ουδετεροφιλικών – ειδικών κυστιδίων και αποδομούν το κολλαγόνο τύπου IV, V, και VII, την ινοδεσμίνη και τη ζελατίνη (αδρανής μορφή τύπου Ι κολαγόνου)[i]. Εκκρίνεται ως ανενεργό προένζυμο από τα ουδετερόφιλα μετά ειδική διέγερση από χημικά πεπτίδια, όπως, π.χ., το χημοτακτικό πεπτίδιο formyl-Met-Leu-Phe (fMLP). Για την ενεργοποίηση της ζελατινάσης πρέπει να παρευρίσκονται άλλες πρωτεάσες, όπως η ουδετεροφιλική ελαστάση. Η ζελατινάση επικουρεί την κολλαγενάση στην πέψη συστατικών εξωκυτταρίου δικτύου κατά τη διάρκεια άμεσης μεταναστεύσεως των ουδετεροφίλων, εφόσον επιτίθεται στα συστατικά της βασικής μεμβράνης (εκτός των πρωτεογλυκάνων και της λαμινίνης), ενώ η κολλαγενάση διασπά το κολλαγόνο του διάμεσου ιστού. Η ζελατινάση εκκρίνεται, επίσης, από τα ηωσινόφιλα και τους ινοβλάστες, αν και η ζελατινάση Α εκφράζεται σταθερά από ποικιλία κυττάρων.

 

[i]Frederiks WM, Mook ORF: Metabolic mapping of proteinase activity with emphasis on in situ zymography of gelatinases: review and protocols. Journal of Histochemistry and Cytochemistry 2004· 52:711