Μεγίστη εκπνευστική ταχύτητα ροής, peak expiratory flow rate, FEFmax ή PEFR

Η μεγίστη εκπνευστική ροή είναι η μεγίστη ταχύτητα που ο εκπνεόμενος αέρας μπορεί στιγμιαία να λάβει κατά τη διάρκεια βίαιης εκπνοής. H ροή είναι συνάρτηση των αντιστάσεων ροής στους αεραγωγούς και, εφόσον, το πλείστον των αντιστάσεων λαμβάνει χώρα στους μεγάλους αεραγωγούς, η PEF είναι άριστος δείκτης της βατότητας των μεγάλων αεραγωγών. Επιπλέον, ξαθλως οι αντιστάσεις ροής, έτσι και η PEFR είναι συνάρτηση της πιέσεως ελαστικής επαναφοράς η οποίααυξάνεται, με την έκπτυξη του πνεύμονος. Οι μετρήσεις, επομένως, πρέπει να διενεργούνται μετά μεγίστη εισπνοή. Η ημερήσια διακύμανση της PEFR είναι χαρακτηριστικό εύρημα επί άσθματος και απόκλιση μεγαλύτερη του 20% μεταξύ υψηλότερης και χαμηλότερης τιμής είναι αποφασιστικής σημασίας εύρημα για τη διάγνωση του άσθματος. H μικρότερη τιμή της PEF, συνήθως εμφανίζεται ενωρίς τις πρωινές ώρες, όταν οι συγκεντρώσεις της ενδογενούς κορτιζόλης είναι στο ναδίρ τους, λόγω του σικαρδιανού ρυθμού που παρακολουθεί η παραγωγή της. Eπί ασθενούς με άσθμα, η PEF είναι μικρότερη του 50% της προβλ. τιμής της, ή της καλύτερης τιμής του ασθενούς είναι δείγμα σοβαρής κρίσεως άσθματος, και εφόσον επιμένει, παρά τη χορήγηση επαρκούς βρογχοδιαστολής είναι ένδειξη εισαγωγής στο Νοσοκομείο, ενώ τιμή <33% της καλύτερης τιμής του ασθενούς ή της πορβλεπόμενης τιμής του (όποιαδήποτε είναι ανώτερη) είναι ένδειξη απειλητικής της ζωής άσθματος. Η ευρεία διακύμανση της PEF είναι ένδειξη ανεπαρκούς ελέγχου του άσθματος, αλλά μεγάλες διακυμάνσεις αναγμωρίζονται και κατά τη φάση της ανανήψεως, μετά σοβαρή κρίση και αποτελεί κριτήριο συνεχιζόμενων προσπαθειών. Ο ασθενής που εισήχθη στο Νοσκομείο για κρίση άσθματος, δεν πρέπει να εξέρχεται πριν η PEF του εμφανίζει ημερήσιες διακυμάνσεις <25%. Οι ημερήσιες διακυμάνσεις μπορεί να μην γίνονται αντιληπτές εάν δεν έχει προνοηθεί καθημερινή μέτρηση της PEF, ως πρώτο μέλημα το πρωί, πριν την πρωινή λήψη του εισπνεόμενου βρογχοδιασταλτικού.
Η PEFR είναι η μέγιστη στιγμιαία ταχύτητα ροής που παράγεται οποιαδήποτε στιγμή, κατά τη διάρκεια  του FEV1. Εκφέρεται σε l/sec ή l/min. Συνήθως εντοπίζεται μετά τη βίαιη εκπνοή του πρώτου 9% της FVC, που ακολουθεί μεγίστη εισπνοή. Η PEFR μπορεί να εντοπισθεί στο ίχνος καταγραφής. Με τη χρήση ενός ογκομετρικού σπιρομέτρου, η μέτρηση της PEFR καθίσταται ευχερέστερη και ακριβέστερη. Η PEFR μπορεί να   μετρηθεί, γραφικά, με την εφαπτομένη στο πλέον κατακόρυφο τμήμα του ίχνους της FVC, στην καμπύλη όγκου-χρόνου.
Είναι μια άκρως εξαρτώμενη από την προσπάθεια παράμετρος της FVC και, επομένως, χαμηλές ή ασύμβατες τιμές αντανακλούν σε μειωμένη προσπάθεια. Επομένως, η PEFR μπορεί να αποτελέσει δείκτη επάρκειας της προσπάθειας, αναπαραγωγιμότητας και ποιότητας της εξετάσεως.
Η διάρκεια της PEFR δεν υπερβαίνει τα 10 ms, αν και, συνήθως, καταγράφεται στο διάστημα των 30 ms, από την αρχή της δυναμικής εκπνοής, από το επίπεδο της ολικής πνευμονικής χωρητικότητας. Μεταξύ υγιών ατόμων, η PEFR αποτελεί δείκτη της εγκάρσιας διατομής των ανωτέρων και κεντρικών αεραγωγών∙ χρησιμοποιείται ευρέως για την αξιολόγηση της εξελίξεως της παθήσεως ή των εκβάσεων της θεραπείας, σε νοσήματα με αναστρέψιμο βρογχόσπασμο, όπως το βρογχικό άσθμα. Η μέθοδος αυτή, πάντως, δεν παρέχει αξιόπιστα αποτελέσματα, ιδιαίτερα προκειμένου να αξιολογηθούν φυσιολογικά άτομα κι έχει, σε μεγάλο βαθμό, παραμερισθεί. Καλύτερα μπορεί να μετρηθεί με τη βοήθεια ενός πνευμοταχογράφου, ο οποίος είναι εφοδιασμένος μ΄έναν αισθητήρα πιέσεως ή ροής.
Συσχετίζει ταχύτητες ροής με εκτροπές που εδράζονται στους μεγάλους, κεντρικούς αεραγωγούς. Η δοκιμασία εξαρτάται, ιδιαίτερα, από την προσπάθεια του εξεταζομένου. Χρησιμοποιείται για τον έλεγχο του άσθματος και την απόδοση της βρογχοδιασταλτικής θεραπείας.
μέτρηση||ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ -σημειολογία| |αναπνευστικοί ήχοι |συριγμός|