Μερική πίεση αερίων

Είναι γνωστό ότι η σχετική συγκέντρωση των αερίων –όπως το Ν2, το O2, και άλλα αέρια- δεν μεταβάλλεται ανάλογα με το υψόμετρο. Το Ο2, πχ., αντιπροσωπεύει το 21% των αέριων μορίων τόσο στην επιφάνεια της θάλασσας, όσο και στην κορυφή του Έβερεστ. Είναι όμως γνωστό, ότι η αναπνοή είναι δυσχερέστερη στην κορυφή του βουνού, παρ’ ό,τι στην επιφάνεια της θάλασσας, ώστε οι περισσότεροι ορειβάτες, χρειάζονται συσκευές O2 για τις αναβάσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι η πληροφορία, μόνο, της συγκεντρώσεως του O2, δεν είναι αρκετή, για να προσδιορίζει το πραγματικό ποσόν του O2 που απαιτείται για την αναπνοή. Είναι γνωστό ότι τα μόρια ενός αερίου, τελούν υπό διαρκή κίνηση και σύγκρουση μεταξύ τους και με τα τοιχώματα του περιέκτη τους, ώστε ασκούν πίεση. Η πίεση ενός αερίου εξαρτάται από τη συγκέντρωσή τους (: τον αριθμό των μορίων ανά μονάδα όγκου) και τη θερμοκρασία. 

Ο νόμος Dalton καθορίζει ότι σε ένα μίγμα αερίων, όπως η ατμόσφαιρα, η πίεση που ασκεί κάθε ένα από τα αέρια που τη συνθέτουν, είναι ανεξάρτητη από την πίεση που ασκούν τα άλλα αέρια που συγκροτούν την ατμόσφαιρα. Η πίεση που ασκεί κάθε αέριο, που συμμετέχει στο μίγμα αερίων είναι ίση με την πίεση που το αέριο αυτό θα ασκούσε, αν μόνο του καταλάμβανε τον όγκο του περιέκτη τους. Για τους λόγους αυτούς, η συνολική πίεση ενός μίγματος αερίων είναι ίση με το άθροισμα όλων των ατομικών πιέσεων (μερικών πιέσεων) των αερίων που συγκροτούν το μίγμα αερίων. 

$$$
Αέριο                                  μέση αναλογία κατ΄όγκο
Άζωτο                                
Οξυγόνο
Αργόν                                    0.93
Διοξείδιο του άνθρακος       0.03
Νέον                                     0.0018
Ήλιο                                      0.00052 Μεθάνιο
Κρυπτόν 0.00011Υδρογόνο, CO, Ξένον, όζον         <0.0001
βλέπε: μερική πίεση αερίων.

 


Μερική πίεση O2  στο αρτηριακό αίμα / Μερική πίεση CO2 στο αρτηριακό αίμα                                                 


                                          

 Υδρατμοί. Oι παρουσία υδρατμών χρειάζεται ειδική αναφορά, επειδή, στον οργανισμό, το νερό υπάρχει τόσο ως αέριο (υδρατμοί), όσο και ως υγρό. Εάν ένα αέριο μίγμα ευρίσκεται σε παφή με υγρό και είναι κορεσμένο με υδρατμούς του υγρού αυτού, η μερική πίεση των υδρατμών αυτών είναι συνάρτηση της θερμοκρασίας. Τα ατμοσφαιρικά αέρια είναι ψυχρότερα από τη θερμοκρασία του σώματος και, παρ΄όλο ότι εμπεριέχουν ένα ποσόν νερού, σπάνια είναι 100% κορεσμένα. Αντίθετα, ο εισπνεόμενος άερας που εισέρχεται στις ανώτερες αναπνευστικές οδούς θεμαίνεται αμέσως στη θερμοκρασία του σώματος και υφίσταται πλήρη κορεσμό με υδρατμούς (100%). Η μικρή αύξηση του όγκου που υπέστη λόγω της αυξήσεως της θερμοκρτασίας και της προσθήκης υδρατμών μπορεί να υπολογιστεί με βάση τους νόμους των αερίων (πίνακας). Στους 37°C, οι υδρατμοί έχουν μερική πίεση ~47mmHg. Η πίεση αυτή δεν μεταβάλλεται με μεταβολές της ΒΡ ή μεταβολές των μερικών πιέσεων των άλλων αερίων του μίγματος. Έτσι, εάν η ΒΡ είναι 760 mmHg και η PH2O είναι 47 mmHg, η διαφορά 713  mmHg, είναι η μερική πίεση των υπολοίπων, ξηρών, αερίων του μίγματος. Εξ αυτών, 21% είναι οξυγόνο και 79% είναι άζωο κι ΄λετσιμ, PiO2 =0.21 X 713=150 mmHg και ΡΙΝ2 =0.79 Χ 713=563 mmHg. Ο αέρας έχει την ίδια συγκέντρωση αερίων ακόμη κια όταν η ΒΡ είνα χαμηλή. Π.χ., στην κορυφή του όρους Everest (υψόμετρο ~13000 m) η ΒΡ  είναι 253 mmHg και η ατμοσφαιρική PO2= 0.21 X 253 = 53 mmHg.    .  ooo ο $$$