Η καθήλωση των σωματιδίων σε μια συγκεκριμένη περιοχή ή σε όλη την έκταση του αναπνευστικού συστήματος εκφράζεται σαν αναλογία της ολικής ποσότητας που εισπνεύσθηκε. Η μη καθηλωμένη ποσότητα επανεκπνέεται, μετά την αρχική εισπνοή. Η κυψελιδική καθήλωση, πχ., είναι ο λόγος του αριθμού ή της μάζας των σωματιδίων που καθηλώνονται στη βοτρυδιακή περιοχή προς τη μάζα ή τον αριθμό των σωματιδίων που εισπνέονται συνολικά. Η ποσότητα της αεροσόλης, που δεν καθηλώνεται στην παρεγχυματική μοίρα του αναπνευστικού συστήματος, είτε καθηλώνεται σε άλλες περιοχές του τραχειοβρογχικού δένδρου ή των εξωπνευμονικών αεραγωγών ή αποβάλλεται επανεκπνεόμενη. Με τον ίδιο τρόπο, ορίζονται κλάσματα καθηλώσεως για τις λοιπές περιοχές του αναπνευστικού συστήματος, όπως πχ., για τη ρινοφαρυγγική κοιλότητα ή για το τραχειοβρογχικό δένδρο. Η ποσότητα καθηλώσεως είναι συνάρτηση του φυσικού μεγέθους του σωματιδίου που επηρεάζει το ρυθμό διαχύσεώς του και της αεροδυναμικής του διαμέτρου, που επηρεάζει την καθίζησή του και την καθήλωσή του δια προσκρούσεως. Στα περισσότερα πειραματικά μοντέλα τα εισπνεόμενα σωματίδια θεωρούνται σταθερού μεγέθους, αλλά εάν αυτά είναι υγροσκοπικά, κορένυνται με υγρασία και διογκώνονται κατά τη διόδό τους από τις ρινικές κοιλότητες, οπότε πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες διορθώσεις. Εάν Pt είναι η πιθανότητα που έχει ένα σωματίδιο να καθηλωθεί σε κάποια περιοχή, τότε 1-Pt είναι η πιθανότητα να μη καθηλωθεί στη συγκεκριμένη περιοχή. Επειδή, μάλιστα, ένα σωματίδιο μπορεί να καθηλωθεί είτε προσκρούοντας (t) ή καθιζάμενο (s) ή διαχεόμενο (δ) και, εφ΄όσον οι μηχανισμοί αυτοί είναι αμοιβαία αποκλειστοί, δηλαδή ένα σωματίδιο καθηλώνεται μ΄ένα από τους τρόπους αυτούς, η πιθανότητά του να καθηλωθεί δίνεται από τη σχέση:
Επομένως, η πιθανότητα ενός σωματιδίου να καθηλωθεί οπουδήποτε στο αναπνευστικό σύστημα υπολογίζεται από τις επιμέρους πιθανότητες να καθηλωθεί σε κάθε μια από τις μοίρες του χωριστά. Η καθήλωση πχ., στις κυψελίδες, επηρεάζεται κατ΄αρχή από την πιθανότητα των σωματιδίων να εισέλθουν στις κυψελίδες. Εάν τα εισπνεόμενα σωματίδια είναι κατάλληλου μεγέθους κι έχουν μικρή διαλυτότητα εισέρχονται στις κυψελίδες. Η επανεκπνοή τους από τις κυψελίδες εξαρτάται πάλι, από την ταχύτητα καθιζήσεώς τους και από το μέγεθός τους. Τα μικρά σωματίδια καθιζάνουν σε χρόνο όχι μεγαλύτερο του 1 sec. Αυτός είναι ο λόγος που στον εκπνευστικό όγκο δεν υπάρχουν πλέον σωματίδια μεγέθους 2-5 μm. Τα περισσότερα από τα μοντέλα μελέτης της καθηλώσεως σωματιδίων συναρτούν την ανατομική θέση καθηλώσεως με τη φυσική ή/και την αεροδυναμική διάμετρο των σωματιδίων.
ΕΝΑΠΟΘΕΣΗ ΣΩΜΑΤΙΔΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ΠΝΕΥΜΟΝΕΣ
Περίληψη. Η εναπόθεση αεροσόλης στους πνεύμονες είναι ενδιαφέρον ζήτημα, ανεξάρτητα εάν η αεροσόλη απαρτίζεται από αερογενή σωματίδια στον εισπνεόμενο αέρα ή είναι θεραπευτική αεροσόλη. Οι ειδικοί τύποι καθηλώσεως των μικροσωματιδίων είναι κύριος καθοριστής των πνευμονοπαθειών, εφόσον ο τύπος καθηλώσεως καθορίζει την κατανομή τους στους αεροχώρους και την επακόλυθη αναδιανομή τους κια κάθαρση των καθηλωμένων σωματιδίων. τόχ