Θεματολόγιο Πνευμονολογίας

βλέπε: ΑΤΕΛΕΚΤΑΣΙΑ | ατελεκτασία αριστερού άνω λοβού |ατελεκτασία αριστερού κάτω λοβού |  ατελεκτασία -χειρισμοί, θεραπεία | ατελεκτασία | ειδικά ακτινολογικά σημεία | στρογγύλη ατελεκτασία | δισκοειδής ατελεκτασία | μετεγχειρητική ατελεκτασία | ατελεκτασία | Σύνδρομο μέσου λοβού| ατελεκτασία και πύκνωση|ατελεκτασία|ατελεκτασία εξ αποφράξεως|ατελεκτασία εκ συμπιέσεως|συνεκτική - εκ συγκολλήσεως- ατελεκτασία|ουλώδης ατελεκτασία|ατελεκτασία εξ απορροφήσεως|ειδικά ακτινολογικά σημεία|σύνδρομο μέσου λοβού|στρογγύλη ατελεκτασία|δισκοειδής ατελεκτασία|μετεγχειρητική ατελεκτασία|διάγνωση - θεραπεία

Ορίζεται ως η μικρότερη από την πρέπουσα έκπτυξη του πνεύμονος ή μοίρας του με αποτέλεσμα απώλεια όγκου. Η απόφραξη ενός βρόγχου, λοβαίου, τμηματικού ή υποτμηματικού, από νεόπλασμα, βύσμα πτυέλων ή ξένο σώμαπροκαλεί μείωση του αερισμού και απώλεια πνευμονικού όγκου του αντίστοιχου βρογχοπνευμονικού τμήματος. Απόφραξη περιερικότερων αεραγωγών, συνήθως, δεν απολήγει σε ατελεκτασία, λόγω του εκτεταμένου παράπλευρου αερισμού, ο οποίος τροφοδοτεί με αέρα τα μη αδρευόμενα τμήματα του παρεγχύματος, αν και η διατήρηση του πνευμονικού όγκου, στις περιπτώσεις αυτές,μ δεν ακολουθείται και από διατήρηση του επιπέδου ανταλλαγής αερίων στους πνεύμονες, που υπήρχε πριν την απόφραξη, του βρόγχου του τμήαμτος που δέχεται αερισμό ήδη χρησιμοποιηθέντα από τα τμήματα από τα οποία προέρχεται. Η ατελεκτασία κάθε επιμέρους λοβού, παράγει τη δική του απεικόνιση στην απλή ακτινογραφία, όπως φαίνεται στην παραπλεύρως εικόνα 1.  .  
Ο όρος (από την ελληνική λέξη ατελεκτασία, ατελής έκπτυξη), σημαίνει μειωμένος όγκος ολόκληρου ή μέρους του πνεύμονος και αποτελεί ένα από τις πλέον συνήθεις βλάβες του πνευμονικού παρεγχύματος, αναγνωριζόμενη κλινικά και ακτινολογικά..Η ομοιόμορφη ελαστικότητα του πνευμονικού παρεγχύματος εξασφαλίζει τη διατήρηση του σχήματος του πνεύμονος, ακόμη και μετά την μείωση του όγκου του.

ατελεκτασία
παθολογοανατομικό παρσκεύασμα που δείχνει ανάερο πνεύμονα, δηλαδή ατελεκτασία. Η ατελεκτασία ορίζει ή ατελή έκπτυξη του πνεύμονα, ή σύμπτωση ενός προηγούμενου εκπτυσσόμενου τμήματός του, που αποδίδει περιοχές σχετικά ανάερου πνευμονικού παρεγχύματος
ατελεκτασία δεξιού πνεύμονος
ατελεκτασία δεξιού άνω λοβού
ατελεκτασία δεξιού κάτω λοβού. Δεν δικρίνεται η κατιούσα αορτή και μέρος του διαφράγματος. Επίσης δεν υπάρχει αεριζόμενη περιοχή στο τρίγωνο μεταξύ διαφράγματος, ΣΣ. και αριστερής παρυφής της καρδιάς. Η προεγχειρητική φυσιολογική ακτινογραφία, στην ένθετη εικόνα.
ατελκτασία δεξιού μέσου λοβού

Διακρίνεται στις αποφρακτικού και μη αποφρακτικού τύπου
Οι τύποι της πρώτης κατηγορίας αφορά σε απόφρξη του αντίστοιχου αεραγωγού, ενώ οι τύποι της δεύτερης κατηγορίας προκαλούνται είτε από κατάργηση της φυσιολογικής επαφής του τοιχωματικού με τον σπλαγχνικό υπεζωκότα (η φυσιολογικά τριχοειδής υπεζωκοτική κοιλότητα καταλαμβάνεται από αέρα, αίμα, υγρό, λέμφο  κλπ) ή από συμπίεση του παρεγχύματος (παθητική ατελεκτασία), απώλεια επιφανειοδραστικής ουσίας,
Όπως σημειώθηκε προηγουμένως, εικ. 1,  οι διάφοροι λοβοί συμπεριφέρονται διαφορετικά όταν υποστούν ατελεκτασία, ανάλογα και με το αίτιο που την προκάλεσε. Π.χ., ο μέσος και ο κάτω λοβός ατελεκτατούν περισσότερο, έναντι του άνω, επί πλευριτικής συλλογής, ενώ ο άνω λοβός περισσότερο, έναντι των δύο άλλων, επί πνευμοθώρακος. Αυτό οφείλεται στις φυσικές ιδιότητες του υλικού που παρενεβλήθη μεταξύ των δύο πετάλλων του υπεζωκότα και προκάλεσε την ατελεκτασία. Ο αέρας οδεύει στις κορυφές του θωρακικού κλωβού, ενώ το υγρό, στον πυθμένα. Η αντιρροπιστική υπερδιάταση των άλλων λοβών μπορεί να απολήξει σε αύξηση της διαφάνειάς των παρακείμενων περοχών.  Η ατελεκτασία του δεξιού μέσου λοβού μπορεί να μην απεικονίζεται εμφανώς στην ακτινογραφία θώρακος, κια να διακρίνεται από την εξαφάνιση του δεξιού χείλους της καρδιάς. Το σημείο αυτό είναι χρήσιμο σημείο αυτό είναι χρήσιμο, επειδή βοηθάει στη διάκριση της ατελεκτασία του μέσου λοβούθ από την ατελκτασία του δεξιού κάτω λοβού, στην οποία το δεξιό χείλος της καρδιάς απεικονίζεται με σαφήνεια. Η ατελκτασία του αριστερού κάτω λοβού διακρίνεται ως τριγωνική σκίαση πίσω από τη σκιά της καρδιάς, συχνά με παρεκτόπιση της κλαρδιπάς προς τα αριστερά, και αυξημένη υπερδιαφάνεια του αριστερού ημιθωρακίου λόγω αντιρροπιστικού υπεραερισμού του αριστερού άνω λοβού.
Η ατελεκτασία, εν γένει, είναι ένα δυσοίωνο εύρημα, που συνηθως οφείλεται σε ενδοβρογχικό καρκίνωμα, που πρέπει να επιβεβαιωθεί με βρογχοσκόπηση. διαφορική διάγνωση. Η λοβαία π΄θκνωση μπορεί να έχει παρόμοια απεικόνιση, Η πλαγία ακτινογραφία και η αναγνώρισ της απώλειας ακτινολογικού όγκου μπορεί να διευκολύνουν τη διαφορική διάγνωση, από την πύκνωση, στην οποία ο ακτινολογικός πνευμονικός όγκοςδιατηρείται αναλοίωτος. Η διαφραγαμτοκήλη μπορεί να μιμείται ατελεκτασία του κάτω λοβού. Η μετά πνευμονεκτομή εικόνα, μπορεί, να μιμείται απώλεια ακτινολογικού όγκου κια αναπροσανατολισμό των βρόγχων.